Taj Mahal w Klubie Progresja

26 lipca w warszawskim Klubie Progresja zagra Taj Mahal Trio i King King. Niewielu ludzi pewnie zdaje sobie sprawę z faktu, że pierwotny projekt Taja Mahala i Ry Coodera, The Rising Sons pośrednio spowodował narodziny stylistyki Allman Brothers Band. Młodziutki Duane Allman po usłyszeniu tematu Blind Willego McTella – Statesboro Blues ze znakomitym slajdem w wykonaniu Jessego Davisa, powiedział zachwycony: w końcu znalazłem; to jest to czego mi było trzeba. Wrócił do domu, gdzie po paru tygodniach okazało się, że technikę slide opanował tak perfekcyjnie jak nikt inny przed nim. 

Kim jest Taj Mahal?  Henry Saint Clair Fredericks, bo takie jest jego prawdziwe nazwisko, nie jest typowym bluesmanem i choćby już to  wyróżnia go pośród największych bluesowych legend. Blues był dla niego punktem wyjścia; okazał się dla Taja stylistyką zbyt wąską. Po ukończeniu rolniczych studiów, podjął dalszą naukę na Uniwersytecie w Massachusetts, studiując etno-muzykologię. Poznał dzięki temu muzykę  z najdalszych zakątków świata. Chwilę później pozwoliło mu to na swobodne korzystanie z każdej stylistyki. Na jego płytach znajdziecie bardzo widoczne wpływy muzyki australijskich aborygenów, cajun, bluegrass, country, folk, soul, funky, reggae, rdzennej muzyki afrykańskiej ale przede wszystkim znajdziecie tu bluesa. Jak powiedział – jest wiele odmian i stylów muzycznych, ale zawsze powinieneś mieć opokę, kamień węgielny na którym możesz to wszystko budować. Dla mnie najważniejszy zawsze będzie jednak blues. W jednym z wywiadów dla pisma Sounds powiedział coś bardzo znamiennego, ale też coś co bardzo łatwo pozwala słuchaczowi zidentyfikować muzyczną osobowość tego geniusza: Jestem Afrykanerem, jestem też Jamajczykiem ale jestem też czarnym Amerykaninem. 

Nie sposób wymienić tu wszystkich muzyków z którymi Taj Mahal współpracował. Może nawet lepiej zabrzmi, kiedy napiszę, muzyków, którzy chcieli z nim współpracować. Był i jest muzycznym kameleonem i chyba to najbardziej fascynowało białych muzyków. Wszystko do czego przyłożył swoją rękę i swój talent było nacechowane bluesem. Jak pisałem wyżej Taj był jednak wyjątkiem pośród wszystkich największych. Nigdy nie zamykał się w bluesowych ramach. Nie był i nie jest bluesowym ortodoksem. Tak naprawdę najlepiej pasowałoby do jego twórczości określenie, które  narodziło się długo po tym, gdy on kapitalnie poruszał się w dowolnej, muzycznej formule. Nazwano to World Music.

Jimmy Page, gdy usłyszał go w Londynie powiedział o nim: nigdy nie wiesz jakim kolorem będzie za moment świecił. Mick Jagger z The Rolling Stones opowiadał lata temu dla pisma Mojo: jeśli skończyłeś właśnie kompozycje, a ciągle odnosisz wrażenie, że czegoś jej brakuje, jest tylko jeden prosty sposób, aby sprawdzić co ominąłeś; zaproś do studia Taja Mahala, a on w parę minut dokończy to, z czego ty w ogóle nie zdawałeś sobie sprawy, że istnieje. 

Pierwszy singiel The Rising Sons, kompozycja Skipa Jamesa The Devil’s Got My Woman przepadł na długie lata bez echa. A to właśnie na tym krążku narodziło się coś ,co parę lat później nazwano country rockiem. John Fogerty z Creedence Clearwater Revival opowiadał jakie ogromne wrażenie zrobiło na nim to nagranie: to było jak objawienie, bardzo często korzystałem z pomysłów Taja tworząc repertuar swojego zespołu. W 1967 roku rozpoczął karierę solową. W kultowym klubie Whiskey A Go Go poznał muzyków The Rollings Stones. Krótko później pojawił się w Londynie na zaproszenia Jaggera i Richardsa, aby wziąć udział w sesji nagraniowej obok takich tuzów tamtejszej sceny jak Jethro Tull, The Who, Johna Lennona, Mitcha Mitchela i samych Stonesów.  Niestety, album Rock And Roll Circus ukazał się w sprzedaży dopiero po trzydziestu latach.

Jego fani nigdy nie mogą być pewni czy następna płyta Taja będzie stricte bluesowa czy też trafią na coś, co jedynie wypływać będzie z bluesa, a przyniesie muzykę niezwykle wszechstronną.  Zaskakiwał  w ten sposób wielokrotnie. Dziś jest uznaną powszechnie gwiazdą. Niezwykle ceniony przez innych muzyków jest obok BB Kinga, Muddy Watersa i Johna Lee Hookera postacią wręcz pomnikową.  Z  tej wielkiej czwórki, z całą pewnością to Taj Mahal miał największy wpływ na mocno rozwijającą się w Stanach i w Europie blues-rockową krucjatę. 

Trudno go zdefiniować, ale przecież tych największych nigdy nie można było wcisnąć w jakiekolwiek stylistyczne ramy. Cieszmy się, że ma się dobrze i ciągle zachwyca ludzi na całym świecie swoją spontaniczną muzyką i fantastycznym głosem. Dzięki Agencji koncertowej Tangerine Taj Mahal pojawi się w lipcu na dwóch koncertach w Polsce. Nie może Was tam zabraknąć. 

Źródło: Agencja koncertowa Tangerine – Paweł „Freebird” Michaliszyn